Ayaqqabını necə sataram ?

Ayaqqabını necə sataram ?

Mağazanın, məhsulun və işçinin olması biznesin davamlı olmasına kifayyət etmir.Təsəvvür edin yeni mağaza açmısınız, mağazaya satacağınız məhsulları yerləşdirmisiniz və bütün işçiləri də tapmısınız. Artıq işə başlamaq lazımdır. İlk iş Satış Menecerinindir.Çünki o məhsulu satmalıdır ki mağazanın digər əməliyyatları işə düşsün. Satış Meneceri avtomobilin açarına bənzəyir. Avtomobili işə salmaq üçün ona mütləq ehtiyyac var və ilk iş ona aiddir. Mən bu yazımda hansısa bir məhsulu necə sata biləcəyimdən bəhs edəcəm.Məsələn mən kişi ayaqqabısı satıram və mağazamda  30-40 ayaqqabı modeli var. Lakin bu modellərdən biri olan B ayaqqabısı çoxdandı yaxşı satılmır. Bu modeli müştəriyə satmaq lazımdır. Mağazaya bir müştəri daxil oldu və ayaqqabılara baxır. Bir şey edib o müştərinin diqqətini cəlb edib inamını qazanmalıyam. Aha tapdım.  Müştərilərin əksər hissəsi ayaqqabılara baxdıqdan sonra bəyəndikləri modellərdən birini yoxlamaq və ya onun qiymətini maraqlanmaq qərarına gəlir.Mağazama daxil olan müştəri bir ayaqqabı bəyəndi və qiymətini soruşdu məndən.Həmin ayaqqabı biraz bahalı ayaqqabıdır. Müştəri bu ayaqqabını bəyənməsinə baxmayaraq mən ona deyirəm : " Bu ayaqqabı elə də məsləhətli ayaqqabı deyil həmçinin biraz bahalıdır. Mən sizə yaxşı və sərfəli ayaqqabı təklif edə bilərəm " . Artıq müştərinin beynində nələrsə baş verir və mənim haqqımda düşünür ki bu satıcı səmimidir və ona inanmaq olar. Müştərinin belə düşünməsinə səbəb o hansısa məhsulu bəyənməsinə baxmayaraq mən onun məsləhətli olmadığını deməyim və o ayaqqabını ona məcbur satmamağımdır. Mənim ona dediyim cümlə onun mənə inanmağına səbəb olmuşdur. Daha sonra mən müştəriyə məsləhət bildiyim üç ayaqqabı modelini göstərirəm.Biri çox ucuz biri çox baha və orta qiymət hesab etdiyim B modeli. Bununla da müştəri mənə inandığı üçün bu üç ayaqqabıdan birini almaq istəyəcək. Sonra isə qiyməti ucuz olan məhsulun yaxşı olduğunu lakin hansısa şəraitə uyğunsuz olduğunu izzah edirəm.Qiyməti baha olanın isə hər geyim ilə uyğunlaşmayacağını qeyd edərək müştərini satmaq istədiyim B modelinə yönəldirəm. B modelinin istənilən şəraitdə, istənilən geyimlə uyğunlaşacağını və qiymətcə sərfəli olduğunu qeyd edərək B modeli ayaqqabını müştəriyə satıram.

  Peşəkar satıcı hər istədiyini müştəriyə sata bilən satıcıdır !

P.S Oxuduğunuz üçün təşəkkürlər !

Problemləri problem etmək lazım deyil.

   İstər gündəlik həyatımızda, istərsə də iş həyatımızda problemlərlə rastlaşırıq və bu problemləri aradan qaldırmaq üçün fikirləşirik.Problem çətinlik dərəcəsinə görə 3 hissəyə bölündüyünü bilirik.

 1. Asan ( Özün fikirləşib həll edə biləcəyin problemlər )
 2. Orta ( Özün və yaxın bir insanın birlikdə fikirləşib edə biləcəyi problemlər )
 3. Çətin ( Nə sən nə də yaxınınızın edə həll edə bilməyəcəyi problemlər )

   Problem asandısa əla özünüz bunu edəcəksiniz. Problem ortadırsa özünüz və bacarığına güvəndiyiniz biri ilə fikirləşib həll edə bilərsiniz. Artıq problem sizin üçün çətindirsə nə siz nə də yaxınınız həll edə bilmirsə demək ki bu problemi həll edə biləcək birini axtaracaqsınız.
  Bəs niyə biz hər problemi özümüz həll edə bilmirik? Məncə bu insanların yaşam tərzi və intelektual səviyyəsindən aslıdır.Ola bilər ki bizim üçün çətin kateqoriyaya aid etdiyimiz problem başqa biri üçün asan kateqoriyasına aid olsun. Bu heç də bizim ondan aşağı olduğumuz anlamına gəlmir.Ola bilər ki həmin insanın da hər hansısa çətin bir problemi sizin üçün asan olsun.Problemlərlə daima işləmək insan üçün müsbət bir şeydi. Bu zaman bacarığınız, çevikliyiniz və məntiqi düşüncəniz daha da formalaşır. Hər hansısa problem yaranan kimi başqasından fikir almağa tələsmək lazım deyil. Kreativ insanların problemi həll ermələri bir başqa olur. Belə insanlar problemin həllini digər insanlara nisbətən daha tez tapırlar. Bəzən mümkünsüz hesab etdiyimiz problemlər kreativ düşüncəyə sahib insanlar tərəfindən çox sadə yolla həll olunur. Qısaca yox yerdən bir şey yaradırlar. Kreativ olmağın bir nəzəriyyəsi olmur.Əgər bir komanda yoldaşı axtarırsanızsa və ya işçi axtarırsınızsa kreativ insanlara üstünlük verməyiniz daha doğrudur. Çünki onlar sizin probleminizi ən qısa vaxta və ən optimal üsulla həll edəəck.

P.S Oxuduğunuz üçün təşəkkürlər.Problemləri problem etməyin :) həll edilməyəcək bir problem yoxdur. 

İntetnetdən pul qazanmaq deyə bir şey yoxdur.

  İnternetdən pul qazanmaq deyə bir şey yoxdur.Məncə googledə axtarılan ən çox şeylərdən biri " internetdə pul qazanmağın yolu " -dur.İnsanların çox böyük bir hissəsi dərhal varlı olmaq istəyir. Amma heç bir əziyyət çəkmək istəmirlər. Bu tip insanlarda hər gün googledə internetdə pul qazanmağın yolunu axtarırlar.Bəziləri artıq yeni açar sözlər axtarır. Məslən: " babat ideya " " tutuzdurmağın 10 yolu" və s. :)
  İnternetdə axtarışı buraxmaq lazımdır. Əmək sərf etmədən heç nə əldə etmək olmur.İnterneti buraxıb real dünyaya baxmaq lazımdır. Biznes qurmaq, pul qazanmaq elə asan olsaydı dünyada kasıb insanlar qalmazdı.İnternetdə pul qazmaq üçün E-Ticarətlə məşqul olmaq lazımdır. Bu internetdən pul qazanırsınız demək deyil. Bu zəhmətinizlə pul qazanırsınız deməkdir. Prosses internetdə ola bilər. Amma bunun üçün çox əmək lazımdır. Bir sayt açdım oldu bitdi artıq mən qazanacam deyirsinizsə sadəcə xəyal qurursunuz :) bu sahə ilə məşqul olmaq mağaza açmaqdan, geyim satmaqdan çox çətin bir şeydir. Googledə axtarış etməkdən əl çəkmək lazımdır. Nə qədər milyonçu insanların bioqrafyasını oxuyacaqsınız? Nə qədər onlara həsəd aparacaqsınız? İnternetdə məlumat çoxluğu beyni qarmaqarışıq edir. Bəzən bir şey düşünürsən o haqda axtarış edirsən və düşündüyün şeyi əzib zibil qabına atırsan. Mümkünsə 1 ay internetdən uzaq olun ətrafınıza diqqət edin, insanların nəyə ehtiyacı olduğunu fikirləşin, ətrafınızda olan problemlərə həll yolları axtarın, təmiz hava alın. İnanın çox şey əldə edəcəksiniz. Pul qazanmaq asan deyil. İnternetdən qazanmaq isə heç asan deyil.Ona görə də əmək sərf edib çalışmaq lazımdır. Əgər internet üzərindən qazanmaq istəyirsinizsə bir müddət internetdən uzaq durun və düşünün.

İnternetdən pul qazanmaq deyə bir şey yoxdur. Əmək sərf edərək qazanmaq var !

Faydalı 10 statistika.

 Biznesiniz var ? Ya web saytınız ?

  Web sayt  biznesdə olmazsa olmazlardan biridir. Web saytınız yoxdursa sizin biznesin böyüməsi, tanınması çox çətin məsələdir. İnsanların çox böyük bir hissəsi məhsul almazdan əvvəl internetdə araşdırma edir və ona görə qərar qəbul edir, alış-veriş edirlər. Sizin də biznesiniz insanların axtarış nəticəsində çıxması üçün bir web saytınız mütləq olmalıdır. Web saytın tərtibinə də diqqət yetirmək lazımdır. İndi isə bu yazıda  web saytın tərtibi ilə əlaqədar qarşıma çıxan statistikaları sizinlə bölüşmək istəyirəm. Düşünürəm ki sizin üçün də maraqlı və faydalı olacaq.

 1 - Bir yerləşdirməni oxumaq üçün 15 dəqiqə vaxt verildikdə, insanların 2/3'ü daha gözəl dizayn olunmuş yazıyı oxumağı seçir.

2 - İnsanların 39%-i əgər web saytın fotosu yüklənmirsə və yə yüklənməsi çox vaxt aparırsa o web saytı istifadə etməyi buraxır.

3 - İnsanların 38%-i web saytın dizaynını bəyənmirsə web saytı izləməyi buraxır.

4 - Dekabr 2013 - Dekabr 2015 arasında tabletdən internet istifadəsi 30% artmışdır.

5 - Dekabr 2013 - Dekabr 2015 arasında ağıllı telefondan internet istifadəsi 78% artmışdır.

6 - Yetkinlərin 13%-i yalnız mobil telefonla internetə daxil olur.

7 - Ağıllı telefon və tablet istifadəçilərinin 40%-i cihazlarından B2B məhsulların araşdırmasını edir.

8 - Web sayt ziyarətçilərinin 47%-i, web saytda hər hansısa bölümə baxmadan şirkətin " məhsullar/xidmətlər " bölümünə baxır.

9 - Ziyarətçilərin 86%-i şirkətin " məhsullar/xidmətlər "-i ilə əlaqədar bilgiləri web saytın ana səhifəsində görmək istəyir.

10 - Ziyarətçilərin 64%-i şirkətin əlaqə bilgilərini ana səhifədə görmək istəyir.

 Bu yazım da bura qədər.Ümidvaram statistikalar sizin üçün maraqlı və faydalı oldu.Oxuduğunuz üçün təşəkkür edirəm.

Mənbələr : Adobe, KoMarketing, ComSource

Biznesdə yerləşmə .

   Biznes qurmazdan əvvəl çox şey plana alınmalıdır və plana uyğun işlər görülməlidir. Bu elə də sadə prosses deyil. Hər bir detal diqqətə alınmalıdır. Ən sadə səhv nə vaxtsa sizə problem yarada bilər. Biznes oline və offline olmaqla 2 yerə ayıra bilərik. Online dediyimiz yəni e-ticarət. Offline dediyimiz isə bildiyimiz və gördüyümüz biznes növləri. Bilirik ki ən geniş yayılan offline biznesdir. Bu yazımda bəhs edəcəyim mövzu offline biznesdə yerləşmə haqqında olacaq. İstənilən biznes sahəsində yerləşmə çox önəmlidir və bununla ciddi məşqul olmaq lazımdır. Bəzi insanlar yerləşməyə diqqət etməyərək yer seçimi edirlər və sonda uğursuz olurlar. Yerləşmə biznesin uğurlu və ya uğursuz olmasında böyük paya sahibdir. İstər ofis olsun, istər kafe olsun, istərsə də mağaza olsun yerləşməni düzgün etdisə demək ki gəlirlə çalışa bilər. Əksinə olsa artıq başlamamış iş zərərdə olacaq. Hər kəs istəyər ki yüksək gəlirli bir biznesi olusun və yaxşı yerdə ofisi olsun. Bəzən bilə-bilə pis yerdə yerləşmə edən insanlar olur. Bunun əksər vaxt əsas səbəbi maliyyə çatışmazlığı olur. İndi isə yerləşmə seçərkən diqqət edilməsi gərəkən bir neçə əsas məlumatları qeyd edim.

1 - İcarə haqqı

 - Məlum məsələdir ki biznes quranların əksər hissəsinin şəxsi binası və ya ofisi yoxdur. Ona görə də çox insan biznes qurarkən icarəyə götürməklə başlayırlar. İcarəyə yer götürülğn zaman insanın ilk düşündüyü icarə haqqı məbləğidir. İcarə haqqı hər yerdə eyni olmur. Məsələn : Şəhərin X ərazisində 20 kv m sahəsi olan bir ofis 500 AZN məbləğində aylıq icarəyə verilə bilər. Amma şəhərin digər Y ərazisində 20 kv m sahəsi olan bir ofis 200 AZN məbləğində aylıq icarəyə verilə bilər.
 Yaranan qiymət fərqi icarəyə verilən yerin yerləşməsinə görə dəyişir.

2 - Sıxlıq

 - Bu çox vacibdir. Ofisinizin və ya mağazanızın yerləşdiyi ərazidə insan sıxlığı nə qədər çoxdursa sizin müştəriləriniz də bir o qədər çox ola bilər.

3 - Məsafə

 - Əgər mağaza açırsınıza buna xüsusi diqqət olunmalıdır. Çalışmaq lazımdır ki mağaza şəhərin mərkəzinə, insanların tez-tez toplaşdığı yerlərə, nəqliyyat yollarına yaxın məsafədə yerləşsin.

 Daha bir çox şey demək olar bu haqda.Gəlirli bir biznes üçün yerləşmə məsələsinə diqqət edilməlidir.Bu yazım da bura qədər.Oxuduğunuz üçün təşəkkür edirəm.

Müştəriyə deyilməməli olan 3 sual 2 cümlə !

   Müştərilərlə işləmək çox çətin məsələdir. Çünki satıcı gün ərzində hər tip müştəri ilə rastlaşır. Müştəri ilə elə dialoq qurulamlıdır ki sonda müştəriyə satış edə bilək. Satış etmək elə də asan prasedura deyil. Buna görə də satıcıdan çox şey aslıdır. Elə satıcı ola bilər ki çox az satış edə bilər. Elə də satıcı ola bilər ki çox satış edə bilər. Satış komandası şirkətin qan damarıdır. Düşünün şirkətdə mühasib var. Mühasib nəyə lazımdır?
 - Şirkətin gəlirlərini, xərclərini və digər maliyyə işlərini görməyə lazımdır mühasib.
 Bəs satış komandası olmazsa və ya satış olmazsa mühasib nəyi hesablayacaq? əmək haqqılar necə veriləcək? Bunları qeyd etməklə satıcının və satışın necə önəmli olduğunu xatırlatmaq istədim.
  Satıcı dialoqda olduğu müştəri ilə danışarkən sözlərinə diqqət etməlidir. Eyni şablon sözləri hər müştriyə demək olmaz. Çünki müştərilər bir-birindən çox fərqli xarakterə və psixologiyaya malikdir. İndi isə satıcının müştəriyə verməməsi gərəkən suallar və deməməsi gərək cümlələrin bəziləri :

1- " Ən yaxşısı yalnız bizdədir ! "

 - Bu cümləni işlətmək düzgün deyil. Məsələn X markalı notebook satırsız və müştəriyə deyirsiz ki " Ən yaxşısı yalnız bizdədir ! " amma X markalı notebooku yalnız siz satmırsınız. " Yalnız " sözü çox təhlükəlidir. Bu söz o vaxt işlədilər ki həqiqətən yalnız sizdə olsun.

2- " Niyə bəyənmədiniz ? "

  - Bu sual səhvdi deməzdim.Amma bu sual dəyişik formada verilsə daha uyğun olar. " Niyə bəyənmədiniz?  " sualını verəndə elə müştəri ola bilər qıcıqlana bilər. Bu sualı məsələn belə vermək olar: " Rəngini yoxsa həcmini bəyənmədiniz? " Bu sualla müştərinin etirazını dəqiq anlamaq mümkündür.

3- " Niyə ki ? "

 - Bu sual müştərini qıcıqlandırır. Müştəri etiraz edirsə və siz bu sualla qarşılıq verirsinizsə artıq müştəri sizə qarşı aqresiv olacaq. Çünki siz bu sualla müştəriyə haqsız olduğunu demiş olursunuz. Buna görə də müştəri etirazını həll edə bilməyəcəksiniz.

4- " Onlardakı elə də yaxşı deyil. "

 - Bu cümləni işlətmək etik deyil.Çünki müştəri digər mağazadan məhsul alıb məmnun qalıbsa sizin onları pisləməyiniz düzgün deyil. Bunun yerinə siz məhsulunuzun digər rəqiblərinizdən niyə fərqləndiyini açıqlamanız daha düzgün olar.

5- " Alırsız yoxsa maraqlanırsız ? "

 - Mən bir müştəri olaraq bu sualla bir neçə dəfə qarşılaşmışam və heç xoşuma gəlməyib. Müştəri mağazaya daxil olursa ya almaq üçün daxil olur ya da maraqlanmaq üçün. Müştəri yalnız maraqlanmaq üçün mağazaya daxil olubsa bu o demək deyil ki nə vaxtsa sizdən məhsul ala bilməz. Siz müştəriyə bu sualı verməklə müştərini sıxmış olursuz. Müştəri isə bu sualdan sonra mağazanı tərk etməyə çalışır.

 Bu yazım da bura qədər. Unutmayın müştəri ilə danışarkən verəcəyiniz suallara və deyəcəyiniz cümlələrə diqqət etməlisiniz.Oxuduğunuz üçün təşəkkür edirəm.

Diqqət SMM !!!

 
  SMM-nin nə qədər önəmli olduğunu çox insan bilmir və ya bilmək istəmir. Artıq Tv reklamları, çöl reklamları populyarlığını itirməkdədir. Sosial medya istifadəçiləri isə günübəgün artır. Artıq yüksək xərc çəkərək Tvdə reklam vermək yerinə dəfələrcə az məbləğ xərcliyərək sosial medyada tanıtım etmək mümkündür. Lakin SMM elə də asan deyil. Bəziləri facebook səhifəsi açaraq " Sabahınız xeyir " yazır bununla da SMM mütəxəssisi olduğunu zənn edirlər. SMM elə də asan deyil. Şirkət, firma və ya mağaza nə qədər keyfiyyətli, sərfəli və yüksək xidmət versə də əgər sosial medya işi bərbad vəziyyətdədirsə nə müştəridə etibar yarada bilər nə də ki satışlarını artıra bilər. İndi isə SMM mütəxəssisinin diqqətli olması gərəkən bir neçə şeyi qeyd edim:

1- Orfoqrafya

 - SMM mütəxəssis Azərbaycan Dilini çox gözəl bilməlidir. Bəzən yazılarda çooox ciddi səhvlərlə rastlaşıram. Yazını yazdıqdan sonra minimum 2 dəfə yazıya diqqət yetirilməlidir. Əgər səhvlər varsa düzəldilməlidir sonra yayımlanmalıdır.

2 - Vaxt

 - Bu çox önəmlidir. Eyni yerləşdirməni günün müxtəlif saatlarında etsək görərik ki yerləşdirməmizin çatdırıldığı insan sayı kəskin fərqlidir. Səhər saatlarında paylaşım etsək məsələn 100 nəfər görür yerləşdirməmizi. Amma axşam saatlarında etsək görərik ki 400-500 nəfər görüb yerləşdirməmizi. Bu nə ilə əlaqədardır? Çünki insanlar daha çox axşam saatlarında aktiv olurlar sosial şəbəkələrdə. Səhər vaxtları insanların çox yatmış olur və ya işdə olurlar.

3 - Foto

 - Yerləşdirmənizin daha cəlbedi görsənməsi üçün çox diqqətli foto seçməlisiniz. Əgər məhsulunuz haqqında tanıtım etmək istəyirsinizsə məhsulunuzun fotosunu peşəkar fotoqraflara çəkdirin və foto üzərind digər dizayn işlərini görün. Qeyri-peşəkar foto ilə yaxşı mənada yadda qala bilmərsiniz.

4 - Rəy

 - Rəylərlə işləmək çox çətin və məsuliyyətli bir işdir. Müştəridən gələn rəyi cavablandırarkən yazı üslubunuza çox diqqət etməlisiniz. Müştəriyə " qaqa, qaqaş, brat və s " deyə xitab etmək olmaz :) Müştəri nə qədər də sizi əsəbləşdirəcək rəy yazsa da unutmayın ki bu sizin şəxsi profiliniz deyil. Bunun üçündə çox təmkinli olmaq lazımdır.

5 - Şrift

 - Sosial şəbəkədə yazarkən Word proqramındakı kimi şrift seçənəkləri yoxdur. Ya böyüklə yazarsan ya da kiçiklə. Bəzi SMM mütəxəssisləri yerləşdirmə edərkən ancaq böyük hərflə yazırlar. Bu heç düzgün deyil çünki göz yorur və oxuyan insanı qıcıqlandırır. Çox insan isə heç oxumadan keçir. Bu tip SMM mütəxəssislər imkan olsaydı yazıları 500 ölçüsü ilə yazarlar :) Onlar deşünür ki nə qədər böyüklə yazsam daha çox oxunar :)

 Bu yazımı da burada sona çatdırıram. SMM ilə əlaqədar çooox şey danışmaq mümkündür. Amma mən çox qısa da olsa məlumat verdim sizə. SMM ilə ciddi məşqul olmaq lazımdır. Oxuduğunuz üçün təşəkkürlər.

P.S Paylaşsanız çox sevinərəm :)

SMART analiz nə olan şeydi ?

Bu yazımda SMART analizdən danışacam. Analizlər demək olar ki həyatımızın hər bir sahəsində yer alır. İstər tibb sahəsində, istər biznes sahəsində, istərsədə şəxsi həyatımızda analizlərdən istifadə olur. Analizlər nəticəsində biz istiqamətimizi və nə iş görəcəyimizi dəqiqləşdirə bilirik. İndi haqqında yazacağım SMART analiz həm şəxsi həyatımızda həm də biznesimizdə istifadə oluna bilər. SMART anliz nədir ?

  - SMART analiz - hədəflərimizi dəqiqləşdirməyə kömək edən analiz növüdür.

  Hədəflər bizim üçün çox önəmlidir. Hədəf müəyyənləşdirilmədən edilən iş uğursuzluqla nəticələnir.
  Məsələn : A şəhərindən avtomobil ilə yola çıxırsınızsa çatacağınız şəhəri bilmirsinizsə yolda qalacaqsınız. Amma çatacağınız şəhəri B şəhəri olaraq təyin etmisinizsə artıq bu şəhərə çatmaq üçün lazım olan benzin miqdarını və hansı yoldan gedə biləcəyinizi təyin edə bilərsiniz.

  SMART analizin açılımı :

- Specific ( Müəyyən )
- Measurable ( Ölçüləbilən )
- Achievable ( Əl çatan )
- Relevant ( Realist )
- Timely ( Zamanlı )

 Specfic - Əgər geyim mağazası açmaq istəyirsinizsə ilk öncə hansı cins üçün, hansı yaş qrupu üçün, klassik yaxud sport geyim satacağınızıd müəyyənləşdirməlisiniz.

Measurable -  Bu çox önəmlidir. Siz günlük, həftəlik, aylıq və illik olaraq satış sayınızı dəqiqləşdirməlisiniz. Dəqiqləşdirdiyiniz say sizin çatacağınız hədəfdir.

Achievable - Hədəfiniz əl çatan olmalıdır mütləq. Geyim mağazanızı yeni açmısınızsa günlük 200-300 satış hədəfləməniz əl çatan deyil. İşinizin həcminə uyğun hədəf seçməlisiniz.

Relevant - Xəyyalara qapılaraq hədəflərinizi təyin etməyin. Hər şey xəyallarınızdakı kimi olmaya bilər. Ona görə çalışmalısınız ki realist qərarlar verəsiniz.

Timely - Zaman çox önəmlidir. Zamanı düzgün idarə etmək lazımdır. Qarşınızdakı hədəfə çatmaq üçün zamanı düzgün təyin etməlisiniz.Əgər hədəfiniz 5000 satış etməkdirsə bunu hansı zamana qədər etməli olduğunuzu təyin edin.


 Bu yazım da bura qədər.Oxuduğunuz üçün təşəkkürlər.

P.S Paylaşmağı unutmayın :)

Etirazlar Etirazlar Etirazlar ....

Hər bir şeyə " hə " deməyə məcbur deyilik.Bəyənmədiyimiz, sevmədiyimiz, istəmədiyimiz şeylərə " yox " cavabı veririk. Bu məsələ satıcılar üçün çox böyük məna kəsb edir. Çünki onların məqsədi " yox " cavabını " hə " cavabına çevirməkdir.Müştərilər ehtiyacını ödəmək üçün ehtiyacını ödəyəcək bir məhsul axtarır və alır. Müştərinin seçimi çoxdur. Amma satıcının müştəri seçmək kimi bir şansı yoxdur.Satıcı əlindən gələn hər şeyi ortaya qoymalı və satışı reallaşdırmalıdır.Satıcılar tez-tez etirazlarla qaşılaşır.Satıcının əsas işi bu etirazları aradan qaldırmaqdır.
  Müştəri nəyə etiraz edə bilər ?

 - Qiymətə.
 - Keyfiyyətə.
 - Xidmətə.
 - Satıcının davranışına.
 - Məhsulun rənginə, ölçüsünə və s.

 Daha çox şey saymaq olardı.Amma daha çox etiraz yaranan məsələləri qeyd etdim.Bəs satıcı nə etməlidir?

 - Satıcı satış pisixologiyasını bilirsə böyük ehtimal etirazı aradan qaldıra biləcək.

Məhsula etiraz edən müştərilər 2 yerə bölünür :

 - Ehtiyacını ödəmədiyi üçün etiraz edənlər.
 - Mağazanı dərhal tərk edib getmək istədiyi üçün yalançı etiraz edənlər.

  Müştərilərin bir hissəsi həqiqətən məhsul onun ehtiyacını qarşılamadığı üçün etiraz edə bilər.Satıcı əgər bu müştəriləri inandıra bilsə məhsulu sata bilər. Mağazanı tərk etmək üçün yalançı etiraz edənlərə isə nə qədər yaxşı xidmət göstərsəniz də onlar məhsulu almayacaq.Bu o demək deyil ki belə bir şey hiss etdiyinizdə müştəriyə qarşı davranışınızı dəyişməlisiniz.
  Müştəri məhsula etiraz etdiyində " niyə ? " başlığı ilə sual vermək  düzgün deyil. Bu tipli suallar müştəridə özünümüdafiə hissini oyadır.Müştəri hər zaman özünün haqlı olduğunu bilir. Satıcı özünü haqlı çıxarmağa başladığı an müştərini itirmiş sayılır.Məsələn : Müştəri sizdən soyuducu almaq istəyir və bir soyuducuya baxır lakin bəyənmir. Siz müştəriyə Niyə bəyənmədiniz ? yerinə " Rəngini yoxsa ölçüsünü bəyənmədiniz ? " sualı versəniz daha uyğun olar həm də meştərinin ehtiyacını dəqiqləşdirə bilərsiniz.Müştəri məhsulu bəyənmirsə siz öz malınızı tərifləməyin müştəri bundan qıcıqlanar.Rəqiblərinizin məhsulunu əsla pisləməyin. Ola bilər ki müştəri həmin firmadan məhsul əldə edib və məmnun qalıb. Belə bir şey sizi müştərinin gözündə aşağı sala bilər. Mən fikir vermişəm bəzi şirkətlər SMM düzgün istifadə etmir. Müştəri rəy yazır həmin rərəyə 2-3 gün sonra cavab yazılır.Gec yazılan cavab nə qədər dəqiiq olsa da müştəri sizin məhsulu almır.Bəzən də müştəri rəy yazır ki " Sizin qiymət çox bahadı daha ucuzları var "  şirkət isə cavab olaraq yazır ki " Gedin onda ordan alın "  bununlada müştəri etiraz etməyə başlayır və sizdən məhsul almır.Bu cavab yerinə məhsulun niyə baha olduğunu və məhsulun keyfiyyəti haqqında açıqlama vermək daha doğrudur.

 Bu yazım da bura qədər. Etirazlar haqqında qısa da olsa yazdım. Amma bu haqda daha çox danışmaq olar. Çalışın etirazların öhdəsindən gəlin. Yoxsa etirazlar sizin öhdənizdən gələ bilər :)

P.S Oxuduğunuz üçün təşəkkürlər !

WOMM ?

Bu yazımda WOMM-in  nə olduğunu. Bizə nə kimi fayda verə biləcəyindən bəhs edəcəm.İlk öncə WOMM-in açılışını qeyd edim.

WOMM ( World-of-Mouth-Marketing )

Yəni Ağızdan ağıza marketinq. Bu marketinq növü ən effektli olanıdır demək mümkündür.Amma bunu yaratmaq çox çətindir. Biz məhsulumuzu satmaq üçün müxtəlif marketinq strategiyası, marketinq planı və s çalışıb hazırlayırırq. Hər şey məhsulu istehsal edib bitirməklə başa çatmır. İnsannlar öz ehtiyaclarını ödəyə biləcək, minimum xərclə, maksimum keyfiyəti olan və onlara zaman qazandıra biləcək məhsul axtarırlar. Bizdə məhz insanların bu tələblərinə cavab verəcək məhsul çıxarmalıyıq bazara. Məhsulu reklam etmək üçün çox şey var. Məsələn : SMM, TV reklamı, çöl reklamları və s Bununlada artıq potensial müştərilər bizim də bazarda olduğmuzu bilirlər və onların bir hissəsi bizdən məhsul almaq üçün mağazamıza və ya şirkətimizə gəlirlər.Artıq burda  WOMM yaranmağa başlayır. WOMM-ni yaradan amillər 3 yerə bölünür :

  - Satıcı.
  - Xidmət.
  - Məhsul.

Satıcı - İşin çox hissəsi Satıcının üzərinə düşür. Satıcı ya uğurla məhsulu satacaq, ya da ki məhsulu sata bilməyəcək. Satıcı dırnağ arası Satıcıdırsa işiniz sual altındadır. Amma profesional Satıcıdırsa heç bir problem yoxdur. Satıcı müştərini inandırmalı və məhsulun ona verəcəyi faydaları ona bildirməlidir.

Xidmət - Müştəri mağazaya daxil olduqdan etibarən o mağazadakı xidmət səviyyəsini görür. Bu isə məhsula baxmamış ilk fikirləri yaradır və bu fikirlər məhsul alışına ciddi təsir göstərir.

Məhsul - Məhsulun keyfiyyəti, qiyməti, nə qədər problemin öhdəsindən gəldiyi müştəri üçün çox önəmlidir.

 Bunlar WOMM-ni yaradan amillərdir. Bu amillərin verdiyi nəticəyə görə WOMM 2 cür formalaşır :

 - Pis WOMM. 
 - Yaxşı WOMM.

  Əgər müştəri xidməti bəyənməzsə və məhsuldan razı qalmazsa pis WOMM yaratmış olarıq.Müştərilər bizim əsas və ən güclü PR mənbəyimizdir. Biz maksimum dərəcədə yüksək xidmətlə, yüksək keyfiyyətli məhsul və sərfəli qiymətlə müştərini məmnun edərək satışı reallaşdırsaq yaxşı WOMM yaranar.
 Bəs müştərilər bu WOMM-ni necə həyata keçirir ?

 - Müştəri yüksək mənunluqla mağazadan ayrıldıqa artıq biz ona xoş təsürat bəxş etmiş oluruq. Bununlada biz müştərinin yaddaşında qalırıq.Daha sonra isə müştəri bizim haqqəmızda dostlarına danışır, onun ətrafındakı insanlar bizim məhsullardan axtaranda bizi məsləhət görür.Bununla da satışımız sürətlə artır və brendimizi sürətlə formalaşdırır.Yox əgər müştəri bizdən narazı qalıbsa o artıq bizim haqqımızda pis məlumatlar yayır.Bu isə satışları azladır və brendi uçuruma aparır.Narazı qalan müştəri məmnun müşətidən 10  dəfə artıq məlumat yayır.Həm ətrafına danışır həm sosial şəbəkədə paylaşır və müştərilərin bizə etibarını azaldır.Bunun üçün də hər şeyi ən yüksək səviyyədə etməliyik ki müştərilərimiz məmnun qalsın və yaxşı WOMM həyata keçirsin.

 Bu yazım da bura qədər. Oxuduğunuz üçün təşəkkürlər :)

P.S  Əla xidmət göstərin ki reklama ehtiyacınız olmasın. Reklamınızı müştərilər sizin yerinizə edər.

Stiv Cobs deyir ki ...

1. " Əgər siz sevdiyiniz işi tapmamısınızsa, axtarışları dayandırmayın. Sakit durmayın. Onu tapdıqda ürəyiniz ilə hiss edəcəksiniz. Və hər yaxşl münasibətdə olduğu kimi illər keçdikcə o daha da yaxşılaşacaq "

2. " Dar düşünənlər, heç vaxt böyük şeylər icad etmirlər "

3. " İş həyatın böyük bir hissəsini tutar və ondan tam zövq almağın yeganə yolu gördüyün işi sevməkdir "

4. " Məzarlıqda ən varlı olmaq mənim üçün deyil. Mənim üçün ən vacib olan yuxuya getdikdə heyrətamiz bir şey etdiyimizi demək imkanıdır "

5. "  Çıqqıltı. Səs-küy. Mükəmməl! "

6. " Bizlik olan isə sadəcə növbəti arzunun arxasınca getməkdir "

7. " Deyilənə görə,  əgər biz müştərilərə mükəmməl məhsullar təklif etməyə davam etsək, onlar bundan sonra da onlara pul xərcləyəcəklər "

 Stiv Cobsun dediklərindən nəticə çıxarmaq isə sizlərə qalıb. Stiv Cobs texnologiya sahəsində yenilik etdi. Bəs bizlər nə etdik. Stiv Cobs dünyada bir iz qoya bildi. Onun adı dünyanın hansı ölkəsində çəkilsə onun haqqında məlumatı olan insanlar var. Bəs bizim adımız? Biz ölüb getdikdən sonra bizi ancaq məhlədəkilər tanıyacaq? Çalışmaq lazımdır ki nə isə edək uğur əıdə edək. Ancaq pulu fikirləşməyək. Uğur üçün məqsəd üçün çalışdığımızda pul özü gələcək. Azərbaycanda StartUplar getdikcə artmağa başlayır təəssüf ki çoxu " Qrant Ovçusu " -dur. İnvestor axtarmağı, yarışmalara qatılıb " çak-çuk " eləməyi buraxmaq lazımdı.Bazar olaraq Azərbaycanı yox dünyanı götürmək lazımdır. İT mütəxəssis olaraq çox yaxşı mütəxəssis ola bilərsiniz amma Biznesdən xəbəriniz yoxdursa heç nə edə bilmərsiniz.

P.S Oxuduğunuz üçün təşəkkürlər. Stiv Cobsun dediklərindən nəticə çıxarmaq lazımdır.

Qiymət necə qoyulmalıdır ?

Qiymət məsələsi çox qəliz məsələdi.Bu haqda çox şey yazmaq olar.Çalışacam bu yazımda faydalı məlumat verə bilim.İnsanlar gündəli həyatlarında hansısa məhsulu alır və ya satır.İnsanlar hansısa məhsulu bəyənməyə bilər başqasını alar, indi almasa da daha sonra alar.Bunlar insanların öz seçimləridir.Amma bütün hallarda qiymət məsələsi qaçınılmazdır.Məhsulu alarkən biz onun üçün pul ödəyirik və məhsulu alırıq.Alış-veriş zamanı insanları maraqlandıran ən çox şey qiymət məsələsidir.Ola bilər ki məhsul əladı, keyfiyyətinə söz ola bilməz amma bu o demək deyil ki müştəri bu məhsulu alacaq.Müştəri məhsulu bəyənib tam da o məhsulu istəyir amma ala bilmir.Çünki qiymət məsələsinə gəldikdə müştərinin cibinə uyğun gəlmir.

 - Əla keyfiyyət, yüksək xidmət məhsulun satılması üçün kifayyət etmir !!!

İstər kişi istərsə də qadın cinsinin nümayəndələri  qol saatı taxmağı sevir və zövqüncə qol saatı satın alırlar.Saatların qiymətinə gəldikdə isə 5-10 manatlıq saat da, 200-300 manatlıq saat da, 5000-10.000 manatlıq saat da var.Saatın funksiyasına gəldikdə isə bütün saatlar eyni işi yerinə yetiri hamısı vaxtı göstərir.Bəs niyə qiymətlər fərqlidir? Bəs niyə hər kəs istədiyi saatı ala bilmir?
  İlk öncə qiyməti nələrin əmələ gətirdiyini deyim.Qiymət əmələ gətirən faktorlar:

 - Xammal.
 - İşçi qüvvəsi.
 - Daşınma xərcləri.
 - Araşdırma xərcləri.
 - Marketinq xərcləri.
 - Komunal xərcləri.

Daha bir çox şey saymaq olar amma əsas olanları qeyd etdim.Bir saatın qiymətinin təyin olunmasında yuxarıda göstərilən faktorlar nəzərə alınır.Saatların fuksiyası eyni olsada onların material tərkibi, mexanizmi, ona çəkilən marketinq xərci və s onun qiymətini dəyişir.Biznesə başlamazdan əvvəl bazar çıxaracağınız məhsul haqqında araşdırma etməlisiniz.Siz öz məhsulunuzu düzgün qiymətləndirməlisiniz.Əgər sizin qiymət bazardakı rəqiblərinizdən çox ucuzdursa bu sizin satışınız problem yaradacaq.Səbəbi isə " Bu çox ucuzdu başqa yerlərdə belə deyil bunda nəsə əngəl var " :)düşüncəsi yaratmasıdır.Əgər qiymətiniz bazardakı rəqiblərinizdən çox olsa yenə satışınızda problem olacaq.Səbəbsə " Bu çox bahadı.Başqa yerdə sərfəlisi var.Bunlar birdən varlanmaq istəyir " :) düşüncəsi yaratmasıdır.Siz qiyməti elə təyin erməlisiniz ki nə çox ucuz olsun nə də çox baha.Bazarla ayaqlaşmalıdır qiymət.Qiymət məhsulun verdiyi faydalara uyğun olmalıdır.Biznes yaradarkən bahalı məhsul satışa çıxarmağl planlaşdırırsınızsa bundan qorxmaq lazım deyil.Bir şeyi unutmaq lazım deyil :
  Hər qiymətin öz alıcı kütləsi var !

Bu yazımda bura qədər.Oxuduğunuz üçün təşəkkür edirəm.Düzgün qiymət qoyun ki biznesiniz uğurla inkişaf etsin :)

Yeni müştəri vs Köhnə müştəri.

Mən bu məsələyə çox ciddi yanaşıram.Fikirimcə yeni müştəri ilə köhnə müştəri bir-birindən çox fərqlənir.İnsanlar köhnə xatirələri, köhnə vaxtları, köhnə dostları çox axtarır.Bu düşünürəm ki həmin xatirələrin, həmin vaxtların, həmin dostların insanlara xoş bir şeylər yaşatdığı üçündür.Amma insanlar yeni olan şeylər haqqında, yeni insanlar haqqında heç bir məlumatı olmadığı üçün onlar haqqında xatırlamalı bir şey də olmur.Yeni məhsullar, yeni xidmətlər və s gözəl ola bilər.Bizə fayda verə bilər.Amma necə deyərlər " Hər şeyin təzəsi, dostun köhnəsi ".
 Şirkətlər, firmalar, mağazalar hər gün satış etmək üçün çalışırlar və daima müştəriyə ehtiyac duyurlar.İnsanların məhsula duyduğu ehtiyac kimi şirkətlər də müştəriyə ehtiyac duyur.Müştəriyə məhsul satmaq üçün satıcılar dəridən-qabıqdan çıxırlar.Çünki onların məqsədi:

 - Ən qısa vaxt ərzində, minimum xərc çəkərək müştərini inandırıb məhsul ilə pulu barter etməkdir !!!

Bundan əvvəlki " Müştərim kimdir? " adlı yazımda bizə lazım olan, ehtiyacımız olan müştəri profilini necə tapacağımız haqqında məlumat verdim.İndi isə yeni müştəri yoxsa köhnə müştəri daha çox fayda verir? sualına cavab tapacayıq.İstənilən biznes fəaliyyəti hər məhsulu bazara çıxaranda yeni müştəri axtarır və bu müştəriləri özlərinə çəkmək üçün marketinq işləri görürlər.Hər kəs istəyər ki daima yeni müştərisi olsun müştəri portfeli daha geniş olsun.Amma yeni müştəri axtarışı çox da ürəyaçan nəticə vermir.Yeni müştəri axtarışı:

 - İşimizi ağırlaşdırır.
 - Daha çox xərc tələb edir.
 - Vaxt aparır.
 - Daha çox araşdırma tələb edir.
 - Daha çox işçi qüvvəsi lazım olur.

Bəs köhnə müştərinin faydası nədir ?

 - İşimiz daha asan olur.
 - Müştəriyə satış etmək rahat olur.
 - Az xərc tələb edir.
 - Yeni müştəri gətirir.
 - Bizim PRımızı aparır.

Müqayisə etsəniz görərsiniz ki yeni müştəri yerinə köhnə müştəriyə daha çox diqqət ayrılsa daha çox satış edə bilərik, daha çox gəlir əldə edərik, daha tez böyüyərik.Amma bu o demək deyil ki yeni müştəri bizə lazım deyil :)
Əgər bazarda 10 yeni müştəri varsa biz o müştərilər üçün həm çox xərc çəkməliyik həm də çox əmək sərf etməliyik.Sonda da 2 müştəriyə satış edirik.Amma 10 köhnə müştəri üçün çalışsaq həm xərcimiz az olacaq həm də az əmək sərf edəcik və 6 satış reallaşdıra bilərik.Köhnə müştəri bizdən təkrar alış-veriş etdikdən sonra onun bizim haqqımızda kiməsə danışması ehtimalı da var.Bu yolla da köhnə müştərimiz bizə yeni müştəri gətirə bilər.

 Bu yazım da bura qədər ümid edirəm ki faydalı məlumat verə bildim sizə.Oxuduğunuz üçün təşəkkür edirəm.
P.S Paylaşmağı unutmayın :)

Müştərim kimdir?

Bəzi şirkətlər müştərisini tanıya bilmir və ya bunu önəmsəməyərək necə gəldi satış etməyə çalışırlar.Amma rəqiblərini analiz etməyə başlıyanda onların satışının daha çox olduğunu görürlər və özlərində nəyi düz etmədiklərini axtarırlar.Müştərini tanımaq bizə hansı faydanı verir?

 1. Marketinq xərclərimizi azaldır.
 2. Satışlarımızı artırır. 
 3. Brendimizi formalaşdırır.
 4. İşlərimizi sadələşdirir.

1. Marketinq xərclərimizi azaldır - Əgər Bakıda Lamborgini avtomobili satışı ilə məşquluqsa və müştərimizi tanıyırıqsa biz bilirik ki artıq bütün Bakı ərazisində reklam verməyimiz düzgün deyil.Biz aylıq gəliri çox yüksək olan insanların yaşadığı ərazi üçün reklam verməliyik.Bununla da biz marketinq xərclərimizi azaltmış olururuq.

2. Satışlarımız artır - Müştərimizi tanıdıqdan sonra artıq biz ona məhsul və ya xidmət satmaq üçün strategiya hazırlayırıq.Əgər biz müştərimizi tanımırıqsa və 100 insana reklam xərci çəkiriksə bu 100 insandan 20-sinə satış edə bilirik.Əgər müştərimizi tanısaydıq və bizə lazım olan 100 müştəriyə reklam xərci çəkiriksə 60-70 nəfərə satış edə bilərik.Müştərimizi tanımaq satışımızın artımı ilə nəticələnir.

3. Brendimizi formalaşdırır - Əgər geyim mağazamız varsa və hər yaş qrupuna kişi və ya qadın hər kəsə geyim satırıqsa işimiz çox ağırdı.Əgər 18-27 yaş arası xanımlar üçün geyim satırıqsa bu bizim üçün çox gözəl imkan yaranar və biz həmin qrupa fokuslana bilərik vı brendimizi formalaşdıra bilərik.

4. İşimizi sadələşdirir - Əgər sizin müştəriniz "hərkəs"dirsə onda sizin işiniz qarmaqarışıqdır.Hər müştəri qrupuna qaçmaq düzgün deyil birnmüştəri qrupu seçib ona istiqamətlənərək çalışmaq işlərinizi sadələşdirər.

 Bəs müştərimizi necə tanıyaq? Müştərini necə qruplaşdırmaq olar?
Qruplaşdırma aparılır:

 - Yaşa görə.
 - Cins görə.
 - Müştərinin yaşadığı əraziyə görə.
 - Aylıq gəlirinə görə.
 - Getdiyi məkanlara görə.
 - İşlədiyi sahəyə görə.

Yaşa görə - Satdığımız məhsul hansı yaş qrupunu əhatə edir? Gənclər üçün yoxsa yaşlı insanlar üçün satırıq?

Cinsə görə - Məhsulumuz qadınlar üçündür yoxsa kişilər üçün ?

Müştərinin yaşadığı əraziyə görə - Məhsulumuzun qiyməti əgər çox bahalıdısa gəliri yüksək olan insanların yaşadığı əraziləri hədəfə almalıyıq.

Aylıq gəlirə görə - Məhsulumuzun qiymətinə uyğun onu ala biləcək gəliri olan müştərilər kimlər ola bilər?

Getdiyi məkanlara görə - Bizim müştərilər harda olur? Hansı məkanlarda əylənir? Hardan alış-veriş edir?

İşlədiyi sahəyə görə - Bizim müştəri harda çalışır? Vəzifəsi nədir? Gündə nə qədər çalışır?


Bu yazım da bura qədər.Ümid varam müştərinizi artıq tanıyırsınız :) Oxuduğunuz üçün təşəkkürlər.Oxuduqdan sonra paylaşsanız çox sevinərəm.

Onun day-dayısı var.

Bu məsələ çox aktual məsələdir :)
Day-dayı deyəndə ağlıma gələn 3 şey:

 - Pul
 - Vəzifə
 - Tanış

 Bəli gülməli ola bilər.Amma düşünürəm ki çoxlarımızın ağlına bunlar gəlir.Day-Dayı sözü müəyyən bir yerdən sonra artıq yuxarıda dediyim 3 şeyi xatırladır.
  Dünyaya göz açan kimi day-dayıya ehtiyac duyuruq.Bizim ilk day-dayımız valideyinlərimiz olur.Daha sonra yaxşı təhsil almaq üçün day-dayıya ehtiyac duyuruq bu day-dayıda bizim müəllimimiz olur.Nəhayət gəlirik iş və biznes həyatına artıq burda yuxarıdakı 3 ünsürü özündə birləşdirən şəxsi axtarırıq.

Niyə?

Bu sual siz cavab verin.Müyyən dövrə qədər valideynlər day-dayılıq etdi.Müəyyən dövrə qədər də müəllimlər day-dayılıq etdi.Ömrümüzün sonuna kimi insanlardan aslı yaşamağımız düzgündür?

- Əlbəttə ki yox

 Artıq özümüz özümüzə arxa durmalıyıq.Çətin də olsa bacarmalıyıq.Çünki sıfırdan başlamaq həm bizi azad insan edər həm də özgüvənimiz olar.Əsas odur ki cəhd edəsən, dayanmadan əzm göstərəsən.Yuxarıda qeyd etdiyim 3 ünsürü özündə birləşdirən day-dayının tərifi:

- İşgüzar əlaqələrindən, pulundan istifadə edərək işimizi düz-qoş edən adam.

İşsizlik gənclərimizin ən böyük problemlərindən biridir.Niyə işsiz qalırıq? Günah kimdədir? Nəyi düz etmirik?

 Bu gün elə "Ali təhsilli" məzunlarımız var ki CV yaza bilmir.Elə insanlar var ki o CVdə qeyd etməyə bir şey tapa bilmir.Universiteti bitirir və iş tapa bilmir sonra da işsizlikdən gileylənirlər.Bu düzgün deyil.İşəgötürən şirkətlərin çoxu da 2-3 il təcrübə tələb edir.Onları da anlamaq olar çünki hər kəs istəyər ki özünün bacarıqlı və təcrübəli işçisi olsun.Həm işə girmək istəyən gənc tərəfindən həm işəgötürən şirkət tərəfindən baxsaq hər ikisinin həm haqlı cəhəti həm də haqsız cəhəti var.

 Biznes yaratmaq cəhətddən də baxsaq belə demək olarki Azərbaycanda biznes yaratmaq olar.Bu o demək deyil ki 100000-lik bir şirkət açaq :) Belə böyük işə girişsək bəzi xoşa gəlməz problemlərlə qarşılaşa bilərik ;)
Əgər istəsəniz özünüzə yaxşı iş qura bilərsiniz.Day-dayı olmadan da nə isə əldə etmək olar.Amma bu tənbəllərə görə deyil.Çalışın özünüz özünüzə day-dayı olun.

  Bu yazımı da burda sona çatdırıram.Oxuduğunuza görə hər birinizə təşəkkür edirəm !!!

P.S. Oxuduqdan sonra paylaşsanız çox sevinərəm :)

Satıcı kimdir?

İş elanları saytlarına baxdığımızda görürürk ki ən çox vakansiya Satıcı, Satış təmsilçisi, Satış Mütəxəssisi və s olur.Çox insan isə Satıcı vakansiyasını görəndə heç baxmadan keçir.Satıcı olmağı özlərinə sığışdırmırlar.Bu tip insanlar istəsələr belə Satıcı ola bilməzlər.Ötən əsrlərdə Satıcı başqa bir şey idi.İndiki dövürdə isə tamam başqa şeydi.Əvvəllər Satıcılar nə isə öyrənməyə çalışmırdılar çünki onların satdıqları məhsul bazarda çox az firma tərəfindən təklif olunurdu.Müştəri isə məcbur gəlib məhsulu alırdı.Satıcılar da bunu bilirdilər ki onsuz da onlardan alacaqlar niyə əziyyət çəksinlər ki?
  Amma indi belə deyil.Bazarda şirkətlərin, rəqiblərin arması nəticəsində artıq Satıcılar öyrənməlidirlər.Müştərini qazanmaq üçün bacarıqlarını ortaya qoymalıdılar.İndi profesional Satıcı çox azdı.Dükanda ərzaq satan Satıcı ilə hansısa bir xidmət satan Satıcını qarışdırmaq düzgün deyil.

Müqayisə:
 -Ərzaq satıcısı hərkəs ola bilər.Bunun üçün xüsusi bir istedad tələb olunmur.Xidmət satan Satıcı isə satış texnikalarını, müştəri pisixologiyasını və s bilməlidir.

- Ərzaq Satıcısı çörək satmaq üçün müştəri pisixologiyası, satış texnikası və s. bilməsinə ehtiyac yoxdur.Çünki çörək insanın daimi təlabatıdı onsuzda o çörək alacaq.Xidmət satan Satıcı isə məhsulun verəcəyi faydaları və öz bacarığını ortaya qoymalıdır ki o müştərini qazansın.

 Gördüyünüz kimi ikisi də başqa-başqa şeylərdi.Ona görə Satıcıları bayağı görmək düzgün deyil.Bəlkə də siz ərzaq satıcısı ola bilərsiniz.Amma profesional satıcı olmaq üçün öz üzərinizdə illərcə işləməlisiniz.Bəzi insanlar düşünə bilər ki bu satıcı məsələsini çox böyüdürəm.Amma elə deyil.Biznesi yaratmaqla iş bitmir.Əgər profesional Satıcı yoxdursa Biznesiniz iflas edəcək.Şirkətin qan damarıdır Satıcılar.Satış komandası nə qədər peşəkar olarsa Biznesin ömrü də bir o qədər uzun olar.Satıcı özünü necə inkişaf elətdirə bilər?
 - Kitablar.
 - Təlimlər.
 - Veb saytlar.
 - və ən əsas iş şəraitində baş verən hadisələrdən nəticə çıxararaq.

Satıcı nələri bilməlidir?

- Müştəri pisixologiyasını.
- Satış texnikalarını.
- Satışda sual verməyi.
- Etirazlarla baş etməyi.
- Məhsulu yaxşı tanımağı.
- Rəqibləri analiz etməyi.
- Satışın başladılması və bitirilməsini.

 Əsl Satıcı bunları çox yaxşı bilməlidir.Müştəri içəri daxil olan kimi o müştərinin tipini müəyyənləşdirib ona uyğun yaxınlaşmalıdır.Mən əgər mağazaya girirəmsə ehtiyac duymadığım müddətcə satıcının gəlib " Buyurun necə kömək edə bilərəm" deməsini istəmirəm.Satıcı gəlir düz yanımda durur bu isə mənim diqqətimi məhsuldan yayındırır və alış-veriş etmədən çıxıb gedirə.Satıcı bu tip şeylərə diqqət etməlidir.Profesional satıcı hər zaman axtarılır.Hər insan da Satıcı ola bilmir.Çox çalışmaq lazımdır.

Əgər Satıcı olmaq istəyirsənsə ilk öncə bu işi sevməlisən "Satıcı" və Satıcının fərqini bilməlisən !

Bu yazımı da burda bitirirəm :) Oxuduğunuz üçün çox təşəkkürlər. Yaxşı ki varsınız :)

P.S Bloqum yeni olduğu üçün dəstəyinizə ehtiyacım var.Oxuduqdan sonra bloqun linkini sosial hesablarınızda paylaşsanız çox sevinərəm.

Strategiya olmazsa...

Müharibə və şahmat müəyyən strategiya yaradılaraq qazanılan bir şeydir.Strategiya olmazsa necə olar?
  Təsəvvür edin gözü qapalı avtomobil idarə edirsiniz.Bax bu strategiya olmadan iş görmək kimi bir şeydir.

Startegiyanın məqsədi düzgün həll yolu taparaq hədəfə çatmaqdır.

Həyatınızın hər bir sahəsində mütləq özünəməxsus strategiya hazırlamalısınız.Bu strategiya elə tərtib olunmalıdır ki o sizi gələcək zərbələrdən və uğursuzluqlardan qorumalıdır.Bəzən olur ki müəəyyən bir işə başlayırıq amma sonda məyus oluruq.Səbəbsə önümüzdəki əngəlləri görməməyimizdi.Əgər düzgün düşünülmüş bir strategiya olsaydı bizim də işimiz yolunda gedərdi.İndi sizə Canavar sürüsünün strategiyasından danışım.

  - Canavar sürüsü soyuq dövürlərdə uzaq məsafəyə səfərə çıxdıqları zaman strategiya ilə hərəkət edirlər.Fotoda canavar sürüsünün yola çıxdığını görürsünüz. 
1 rəqəmi ilə qeyd olunan yerdə sürünün xəstə və ən zəif canavarları gedir.
2 rəqəmi ilə qeyd olunan yerdə isə sürünün ən güclü döyüşçü canavarları gedir.Öndə və arxada.
3 rəqəmi ilə qeyd olunan yerdə isə sürünün dişi canavarları və körpə canavarları gedir.
4 rəqəmi ilə göstərilən yerdə isə sürünün başçısı gedir.

 Gördüyünüz kimi çox gözəl bir strategiya ilə hərəkət edirlər və özlərini təhlükədən maksimum səviyyədə qorumağa çalışırlar.Siz əgər Biznes yaratmaq istəyirsinizsə özünüzə strategiya yaradın.Gələcək təhlükələri hesaba alın.İnsanların əksəriyyəti bizneslə bağlı bir şey həyata keçirmək istəyəndə ancaq yaxşı tərəfin nəzərə alırlar.Bir növ özlərini haqlı göstərmək istəyirlər.Bir anlığa özlərini "CEO" hiss etmələri onları aldadır. Başlamazdan əvvəl diqqət edilməli olan şeylər:
 - Hədəf
 - Komanda
 - Təhlükələr
 - Strategiya

Hədəf - Hədəf olmazsa hansı istiqamətə gedəcəyiniz bilinmir.
Komanda- Düzgün seçilmiş komanda uğurun 70%-i deməkdir.Səhv bir seçim sizi batıra bilər.
Təhlükələr- Gələcəyi görmək vacibdir.Gözünün önündəki təhlükəni görmürsənsə çoxdan məğlub olmusan.
Strategiya- Hədəf, Komanda və Təhlükələr. Bunları uğurla həll etmək üçün yaxşı düşünülmüş strategiya mütləq olmalıdır.

P.S Bu günlük bu qədər.Hər birinizə oxuduğunuz üçün təşəkkür edirəm :) 

Onu daha əvvəl etmişdilər...

Biznesi 2 cür yaratmaq olar:
   - Mövcud olan biznes növlərinin biri ilə məşqul olmaq.
   - Bazarda mövcud olmayan yeni bir ideya tapıb biznes yaratmaq.

Bazarda olmayan bir ideya ilə biznes yaratmağın üstün cəhəti çoxduur.Rəqibiniz yoxdur, uğur əldə etmə şansınız çox yüksəkdir.Amma bu o demək deyil ki mütləq hər kəs yeni ideya tapmalıdır.Bazarda olan biznes növləri ilə də bizneslə məşqul olmaq olar.Sadəcə biraz çətindir.Rəqibləriniz çoxdur, bazarda yerini tutmuş şirkətlər vardır.Bu sizi qorxutmamalıdır.Ola bilər ki sizin seçdiyiniz biznes artıq bazarda mövcuddur.Uğur qazanmağın bir yolu var.

FƏRQLİLİK YARAT !!!

 Məqaləmin başlığında yazdığım kimi " Onu daha əvvəl etmişdilər" Deyənlərə əsla qulaq asmayın.
Fotoda gördüyünüz kimi təkər qədim dövürdən bu günümüzə qədər bir çox inkişaf yolu keçmişdir.Gəlin düşünək qədimdə ilk dəfə təkər ixtira olunandan sonra niyə yenə də bunun üzərində işləyirdilər yenisini ixtira etməyə çalışırdılar? Cavab çox sadədi insan daima yenilik axtarır.Əgər təkər ixtira olunandan sonra bunun üzərində işlənməsəydi nə olacaqdı? Lamborginin altında 4 ədəd taxta təkər :)
Bu məqaləmi də burda sonlandırıram.Unutmayın Fərqli və faydalı bir şey yaratdığınız müddətcə hər şey mümkündür.

P.S. Bloqum yeni olduğu üçün dəstəyinizə ehtiyacım var.Zəhmət olmasa oxuduqdan sonra sosial medya hesablarında məqalələri paylaşın.Əvvəlcədən Təşəkkürlər :) !!!

StartUp yoxsa Qrant ovçusu ?

Günümüzdə tez-tez rastlaşdığımız bir söz var "StartUp".Bu StartUp nə olan şeydi deyənlər çoxdu.StartUp barəsində danışmazdan əvvəl Biznesdən biraz bəhs eləmək istiyərdim.Bir insanın bizneslə məşqul olması üçün çoxlu səbəblər var.Bizneslə məşqul olmaq istəyənlər 3 yerə bölünür:

 1- Ancaq pul qazanmaq istəyənlər.

 2- "Biznesmen" statusu əldə etmək istəyənlər.

 3- Məqsədi olub irəli getmək istəyənlər.

Amma  təəsüf ki 1-ci və 2-ci seçənəklər ölkəmizdə daha çoxdur.Ancaq pul üçün başlanan biznesin sonu çox yaxındır.Ancaq pul üçün biznesə başlayan insan ilk uğursuzluqda geri çəkilir.Məqsədi və hədəfi olan insanlar əs uğuru əldə edə bilər.Son vaxtlarda isə Biznesmi deyim yoxsa nə deyim bilmirəm "StartUp" məvhumu yaranıb.Düzdü xarici bazarda StartUplar çox gözəl inkişaf edib və çox irəliləyiblər.Amma bizim bazarda çox startup var ki özləri də nə ermək istədiklərini bilmirlər.Əlbətdəki uğurlu olanları da var.Amma çox az sayda.İndi deyəcəyim şeylə razılaşmaya bilərsiniz amma mənim üşün "StartUp" sadəcə "Qrant Ovçusu"dan başqa bir şey deyil.Ölkəmizdə StarUp sözünü çox adiləşdiriblər.Bir ideya yaranan kimi investor axtarışına başlayırlar.İnvstor sizə niyə pul versin? Bu biznes deyil.
  Biznes - risk alaraq öz maddi vəsaitini ortaya qoyaraq və normal insanlardan 2 qat artıq çalışaraq bazara girmək məharətidir !!!
 "Qrant Ovçuluğunu" buraxmaq vaxtıdır.Qarant əldə edənlərin əksəriyyəti bir neçə aya fəaliyyətini dayandırır.Azərbaycanda StartUp bir yarışmadır.Gözləyirlər ki bir qrant olan yarışma olsun qatılaq bir şey qazanaq.StartUp ideyalar daha çox IT sahəsi ilə bağlı olur.2-3 web devloper bir araya gəlir və bir şeylər yaradır.Bu kifayət edir?
 -Əlbəttə ki YOX !
Ola bilər ki əla devlopersən amma biznes bacarığın və təcrübən yoxdursa heç bir şey əldə edə bilmərsən.
  StartUplarla bağlı olan bu düşüncələrim hər kəsə aid deyil.Bizdə yaxşı StartUplar da var amma 2-3%.

 Bu yazımı burda sonlandırıram.Bloqumun ilk məqaləsini də beləcə başa vurdu m :) Davamlı olaraq məqalə yerləşdirəcəm.Fikirlərinizi və mövzuya münasibətinizi bilsəm çox şad olaram :)